Yatırım fonuna yatırım yaptığınızda bir risk aldığınızı unutmayın. Çünkü fon tarafından alınan menkul kıymetlerin değeri artabileceği gibi düşebileceği için anaparanızın bir kısmını kaybedebilirsiniz. Ancak her yatırım fonunun riski aynı düzeyde değildir. Yatırım fonlarını kendi içlerinde daha riskli ve daha az riskli olarak ayırmak mümkündür
Bunun için kullanılabilecek en önemli ölçü yatırımcı bilgi formunda yer alan risk değeridir. Diğer yandan genellikle potansiyel olarak yüksek getiri; yüksek kayıp ihtimali, yani yüksek risk demektir. Riskli fonların kaybettirme ihtimali daha yüksek olmakla beraber, yatırım yaptıkları varlık gruplarının iyi performans sergilediği durumlarda diğerlerine göre daha yüksek oranlarda kazandırmaları da mümkündür. Bu nedenle farklı risk düzeyleri arasında tercih yaparken daha fazla kazanabilmek için kaybetme riskini ne kadar göze aldığınız önemlidir. Kendinizi bu çerçevede ölçüp yatırım yapacağınız fonu da buna göre seçmelisiniz.
Yatırımdan önce ilgilendiğiniz fonun amacının ve riskinin sizinkine ne kadar uyduğuna karar vermek için bir yatırım danışmanına danışmanız ve/veya fonun bilgilendirici dokümanlarını incelemeniz faydalı olacaktır.
Diğer yandan yatırım fonları, vadeli mevduat ürünleri ile karıştırılmamalıdır. Vadeli mevduat ürünleri mevduat sahibine belirli bir vade sonunda belirli bir faiz geliri sağlamayı taahhüt ederken, yatırım fonlarında herhangi bir getiri taahhüt ve/veya garantisi sözkonusu değildir.
Geçmiş Performans
Genel olarak tüm menkul kıymet yatırımlarında ve bu kapsamda yatırım fonlarına yapılan yatırımlarda, geçmiş dönemde o menkul kıymetin ya da yatırım fonunun elde ettiği getirinin gelecek dönemde de elde edileceği yönünde bir garantinin olmadığının tüm yatırımcılar tarafından bilinmesi gerekmektedir. Fonun geçmiş dönemdeki performansından bir fikir edinmekle beraber, fonun geçmiş performansının gelecek için bir gösterge teşkil etmediği ve bu performansın önümüzdeki dönemde tekrar yakalanmasına yönelik herhangi bir garanti olmadığını unutmamak gereklidir. Ayrıca, fon performansını karşılaştırmak üzere kendisine karşılaştırma ölçütü belirlemiş olan fonlar performans sunumlarını KAP’ta ve kolektif yatırım kuruluşlarının internet sitesinde yayımlamaktadır.
Gider Oranları
Fonun gider oranları fon net getirisi üzerinde olumsuz bir etki yapmaktadır, ancak bu, gider oranı daha yüksek olan bir fonun daha kötü bir getiri elde edeceği anlamına gelmemektedir. Çeşitli nedenlerle fonların gider oranları değişebilmektedir. Örneğin bir fon belirli bir yatırım döneminde çok sayıda alım satım işlemi gerçekleştirmemeyi tercih ederken diğer bir fon daha sık alım satım yaparak günlük fiyat hareketlerinden kazanç sağlamayı hedefleyebilir. Bunun sonucu olarak ikinci fon daha fazla alım satım komisyonu ödeyebilir ve gider oranı daha yüksek gerçekleşebilir. Ancak ikinci fonun elde ettiği getiri, bu giderleri fazlasıyla karşılayabilir bu fon daha yüksek bir net getiriye ulaşabilir. Yine de yatırım yapmadan önce fonların gider oranları hakkında bilgi edinilmesi faydalı olacaktır.
Öğrenilmesi Gerekenler
Yatırım fonu katılma payına yatırım yapmayı planlayan tasarruf sahipleri aşağıda maddeler halinde yer alan konularda yeterli bilgi edinmelidir.
- Fonun kurucusu ve bu kurucunun yönettiği fonların türü,
- Fonun portföyünü yöneten portföy yöneticisi,
- Fonun en yakın tarihli portföy bileşimi ve stratejisi,
- Fonun yönetim ücreti oranı ve fon toplam gider oranı,
- Kurucunun fonlarının geçmiş dönemlerdeki performansı ve diğer fonlara göre başarı durumu,
- Fon katılma paylarının alınıp satılabileceği yerler, işlem saatleri ve alım satım şartları,
- Giriş –çıkış komisyonu olup olmadığı,
Yukarıda sayılan bilgiler ve gerek duyulduğunda daha ayrıntılı bilgiler fona ilişkin belgelerden temin edilmelidir.